Net als op het eiland Flores kusthoppen we langs de noordkant van het eiland Sumbawa. Vroeg vertrekken, overdag varen en 's nachts achter het anker. Dit doen we omdat er 's nachts veel onverlichte vissersboten rondvaren en drijvende houten platforms niet zichtbaar zijn zowel visueel als op de radar. Ter voorkoming van aanvaringen zeilen we dus alleen overdag; goed zeemanschap.

Via een tussenstop in Wera Bay komen we op 6 september aan in het dorpje Kilo. Hier woont leraar Wahyu waar ik zo'n twee maanden geleden contact mee heb gezocht. Hij geeft naschoolse Engelse les en maakt kinderen bewust van het immense plastic afvalprobleem door onder andere beach clean-ups te organiseren en souvenirs te maken van het verzamelde plastic.

Met een tas vol schoolbenodigdheden gaan we aan wal waar Wahyu en zijn leerlingen ons al op staan te wachten en samen lopen we richting de school. We komen aan bij een klein huis met een enorme stapel slippers voor de deur en inspirerende geschilderde bordjes in de tuin. De school blijkt Wahyu's ouderlijk huis te zijn en de slippers zijn van nog meer leerlingen die binnen op ons zitten te wachten. Ze zitten op de grond en voor ons zijn een aantal stoelen aangesleept. Één voor één stellen de kinderen zich in het Engels voor. Daarna wordt ons het hemd van het lijf gevraagd. Waar komen we vandaan? Wat is ons lievelingseten in Indonesië? Wat zijn onze hobby's? En de jongens willen vooral weten wie onze favoriete voetballers zijn.

Een warm welkom in Kilo. De man in het rode shirt naast Rik is leraar Wahyu.

Aankomst bij de school waar nog meer kinderen op ons zitten te wachten

De tuin staat vol met dit soort geschilderde bordjes. "Push yourself to study because no one else can do it for you", "Education is the most powerful weapon for changing the world". 

Een bonte verzameling slippers voor de deur. 

Binnen zitten de kinderen al te wachten. 

We zien sommige kinderen een schriftje delen en één meisje noteert met een pen wat aantekeningen op haar hand. Ik heb van tevoren aan Wahyu gevraagd welke spulletjes de school kon gebruiken. Ik kreeg het zeer bescheiden antwoord dat hij blij zou zijn met een paar schriften. Gelukkig hebben we het niet bij een paar schriften gelaten en de grote tas vol pennen, schriften, kleurpotloden, puntenslijpers en andere schoolbenodigdheden wordt dankbaar aangenomen.

Om beurten worden er vragen aan ons gesteld. 

En worden er ook druk notities gemaakt. Niet alle kinderen passen in de kleine ruimte dus het is dringen geblazen voor het raam en in de deuropening.

Nieuwgierige blikken wanneer de tas met cadeautjes wordt opengemaakt.

Meerdere zeilers hebben een donatie gedaan om dit pakket met schoolbenodigdheden samen te kunnen stellen. 

We krijgen er fruit uit eigen tuin voor terug en de vrouw van Wahyu kookt heerlijke nasi bakar voor ons.

Het lekkerste verse fruit uit eigen tuin!

We worden rondgeleid door het dorp en op de boerderij waar uien verbouwd worden. De mensen wonen in zeer eenvoudige huizen en hebben niet veel maar zijn allemaal even vriendelijk en zwaaien naar de vreemde groep zeilers die voorbij komt. Tijdens de wandeling zien we ook een gehandicapte man achter een houten hekwerk tussen een enorme stapel plastic bekertjes zitten. Hij verzamelt het afval en één keer per maand wordt het plastic opgehaald om gerecycled te worden en krijgt hij er een minimaal bedrag voor terug. Dat beetje geld wat hij verdient heeft hij zelf eigenlijk niet nodig. Hij leent het aan buren die iets willen kopen en het geld zelf niet hebben. Een houten schuurtje naast de bergen plastic bekers is zijn huis en eten krijgt hij van familie of dorpsgenoten. Sprakeloos loop ik verder.

Het is even zoeken naar je eigen schoenen!

Rondleiding door het dorp

Hier worden uien verbouwd

De zeilers krijgen een grote zak uien cadeau. 

Wandeling door Kilo 

Een van de straten in Kilo

Hier zit de man die plastic bekertjes verzamelt. De stapels liggen naast hem op de grond.

We komen terug bij de school waar we een groepsfoto maken voordat we afscheid nemen van dit bijzondere dorp en onze nieuwe vriend Wahyu. Ik bewonder zijn persoonlijkheid en drijfveer om de wereld iedere dag een klein beetje beter te maken.

Groepsfoto voor de school

Op de steiger nemen we afscheid van onze nieuwe vriend. 

We waren graag een paar dagen langer gebleven maar die tijd hebben we helaas niet. De volgende ochtend varen we verder en ankeren voor de nacht bij het plaatsje Kananga. De dag erna wordt het kunstje herhaald en maken we een stop op Medang eiland. 

Medang medang. Zoiets als kedeng kedeng in het lied van Guus Meeuwis. Alleen razen er mijlen oceaan in plaats van kilometers spoor onder ons door en gaan we van baai naar baai in plaats van station naar station. Vandaag is er na aankomst nog tijd om even te snorkelen voordat de zon ondergaat. Een jongen komt met zijn bootje langszij en komt kokosnoten en eieren brengen. Hij maakt aanstalten om aan boord te klimmen en ik weet eigenlijk niet zo goed wat ik ermee moet. Ach, hij heeft iets voor ons meegenomen dus ik laat hem maar.

Hij is zeer onrustig en trilt helemaal van de zenuwen. We hebben het idee dat hij een lichte beperking heeft en gedraagt zich heel kinderlijk. In ruil voor zijn cadeaus geven we hem een oude duikbril en wat schriften. De jongen blijkt 24 jaar oud en valt letterlijk op zijn knieën in onze cockpit om ons te bedanken. Hij lijkt eropuit gestuurd te zijn door zijn moeder Julia en heeft duidelijk de opdracht gekregen om onder andere zonnebrillen of leesbrillen los te peuteren bij de zeilers. Helaas hebben we deze niet voor hem en het duurt een tijdje voordat we hem overtuigd hebben dat hij echt niks meer krijgt. Dan worden we nog tien keer op de blote knieën bedankt en vertrekt hij met zijn bootje richting het strand.

De zon gaat onder en wij gaan te kooi zoals dat heet. In de verte prikken de contouren van het vulkanische Lombok door de wolken heen. Onze volgende halte in Indonesië van waaruit we de boot achterlaten en een weekje op twee wielen verder reizen.